zaterdag 09-05-'09

Verslag excursie Meander heempark wandeling door Leo van der Sluis
Zaterdag 9 mei 2009 / 10-13 uur
Excursiegroep van Wies Teepe/ Carla de Bruijn

Verzamelen om 10.00 uur bij de Fietstunnel onder de A9 tussen Stadshart (buitenplein) en Lindelaan (burgemeester Rijnderslaan) aan de kant van het Meanderpark
De groep stond al klaar om te gaan beginnen, we splitsen ons in twee groepen.
1 groep gaat met Carla mee en 1 groep bij Wies.
Ik ga met Wies mee.

Inleiding gebied Meander heempark:
Het Meanderpark is een heempark dat begin jaren '60 werd aangelegd op de kale strook tussen A9 en de 6 nieuwe torenflats die daar toen net neergezet waren. Het boeiende ontwerp is van C.P. Broerse.
De naam Meander slaat op de slingerende vorm van het park en paden
Het mooie van dit heempark is dat er een zonkant en een schaduwkant( de kant van de A9 ) is.
De schaduwkant wordt gekenmerkt met een pad van houtsnippers en aan de kant van het water groot Hoefblad en de Inheemse Berenklauw
In de bomen langs die kant leven de Haantjes ( een blauw kevertje)
Deze kant is zeer vochtig en uit de luwte van de wind aangelegd.

Ida gaf ons een 5 minuten praatje over het ontstaan van dit park.
Ik vond dat ze zeer gedreven en enthousiast een mooi verhaal over het ontstaan van het Heempark meander vertelde.
In 1960 is er begonnen met dit park, Ida liet een tekening zien hoe de opbouw van de flats en hun kleuren die men terug vind in de planten, maar ook het bijzondere van de ligging van de waterpartijen, deze zijn steeds gespiegeld. De A9 is veel later pas aangelegd.

De wandeling
We begonnen met een praatje over de gele en oranje papaver, de oranje papaver is een ondersoort van de gele papaver.
Wat kenmerkend van de oranje papaver is dat dit ook wel slaapmutsje wordt genoemd, dit komt doordat de zaaddoos eruit ziet als een puntmutsje. Maanzaad zijn de rijpe zaadjes.

Daarna Zagen we Robertskruid( Geranium Robertianum)
Robertskruid is familie van de Geranium

En werd er een verhaal verteld over de Ooievaarsbek( twee bloemetjes bij elkaar) en de reigersbek(meerdere bloemen, dit omdat reigers in een kolonie leven)

We liepen wat verder en aan de rechterkant van het pad stonden de mooie Voorjaarszonnebloem (Doronicum

Er stonden diverse soorten planten aan beide kanten van het pad.
Bij het water stond de pimpernel
De planten groeien het best op vochthoudende grond.
Daarna kwamen we bij een zuurbes, wies vertelde dat als je 3 keer tegen de meeldraden tikte de meeldraden dicht gingen en iedereen probeerde dat natuurlijk en tot onze verbazing gebeurde dit ook. Dit doet de plant om de insecten even vast te houden zodat zij als ze naar ander planten vliegen daar het zaad kunnen bevruchten
Toen zagen we een beekpunge, het is een vrij kale, iets vlezige plant met bijna rolronde stengels. De kruipende scheuten zijn vooraan opgericht. De bladeren zijn donkergroen, kruisgewijs geplaatst rondachtig, eirond tot elliptisch, kortgesteeld, iets gekarteld en tot 3,5 cm breed en 5 cm lang. Ze zijn glanzend, vrij stevig en sappig. Deze hebben een vlezige rozige stengel.
Beekpunge bloeit van mei tot oktober
De bloemen staan in okselstandige langgesteelde trossen tot 10 cm lang, met ongeveer 20 à 25 hemelsblauwe bloempjes van 5 tot 8 mm in doorsnede. De bloemkroon is wielvormig en de kelk vierbladig. De kroonblaadjes zijn blauw
Beekbunge is een zeer goede bodembedekker, die snel een groot oppervlak bedekt.

Beekpunge is eetbaar . Alle groene delen, bladeren en jonge, nog niet bloeiende scheuten vormen een originele wilde groente. Ze kunnen rauw gebruikt worden in salades maar smaken wel wat bitter. Men kan beekpunge bijvoorbeeld combineren met kropsla of met waterkers. Door toevoegen van citroen wordt de smaak verzacht. Meegekookt met spinazie smaakt de plant erg aangenaam. De gedroogde bladeren worden gebruikt in theemengsels. In de kruidengeneeskunde wordt beekpunge beschouwd als bloedzuiveringsmiddel en werd gebruikt om de stofwisseling en de leverfuncties te prikkelen. De plant bevat looistoffen en is rijk jodium en aan vitamine C.

Daarnaast stond kraailook, daslook en witte fluitenkruid, dit fluitenkruid heeft een aparte geur en wordt nog wel eens gebruikt bij het bakken van een omelet. Daslook en kraailook kunnen goed gebruikt worden voor de kruidenboter. Fluitenkruid is het broertje van de Kervel.

Moeraswolfsmelk (Euphorbia palustris).
Een prachtige bloem aan de oever van het meertje. De bloem lijkt op één bloem, maar het is een groep van één stamperbloem met talrijke mannelijke bloemen, die elk maar uit één meeldraad bestaan en achtereenvolgens bloeien. Het melksap van alle soorten is giftig en van sommige tropische, zelfs dodelijk.

Je zag aan beide kanten bomen die vol met de Spinselmot of stippenmot, die in grote getallen daar aanwezig waren om al het blad op te eten. Het zag er vies uit, de vogels lusten de rupsen wel, maar niet die vieze plakkerige spinraggen die deze rupsen beschermen. Als ze gaan verpoppen dan worden dit mooie Spinselmotten.
De Kardinaalsmuts(Euonymus europaeus) heeft hier geen last van, de knoppen zitten in slaapstand en als alle motten weer weg zijn komen de knopen pas uit.

We liepen zo door het park en er werd veel verteld over de diverse planten, na een tijdje lopen, gingen we eten en even uitrusten bij een open plek tussen de flats.

Daar werd de 5 minuten praatje van Birgit
Dit was een leuk en spontaan gesprek
Ze had een speurtocht gegeven en uitgezet voor kinderen met verschillende leeftijden en ouders van verschillende nationaliteiten. Het werd een boeiend gesprek waar veel mensen hun ervaring vertelde hoe zij dat deden.

Daarna gingen we weer in 2 groepen weg, maar nu wisselde de gidsen en ging nu met Carla mee.
We kregen toen een opdracht van wat hoor ik, 2 minuten onze mond houden.
Je hoorde vogels, auto’s en er was een vredige rust.
Daarna liepen we naar het eind van het pad, om langs de schaduwkant weer terug te gaan.
Precies op dat hoekje is een hangplek voor jongeren gemaakt.

De weg terug was een pad met hotsnippers, het was daar erg vochtig en er was geen zon.
Langs de kant van het water waren veel Groot hoefbladbladeren

Ik vond het weer een heel leerzame ochtend, waar we weer veel van hebben opgestoken

Fauna in het gebied:
Eend met 10 jongen
Koolmeesje
Zwart kop
Roodborstje
Pimpelmees
Merel
Vlaamse Gaai
Vink
Ekster
Meerkoet

Vissen:
Karper

Aangetroffen insecten:
Spinselmot
Hommel
Haantje

Planten in het gebied:
Gele en oranje papaver
Robertskruid (ooievaarsbek)
Voorjaaars Zonnebloem
Voorjaarshelmkruid ( Scrophularia vernalis)
Paarse koekoeksbloem
VoorjaarHelmkruid
Monningskap
Origano
Lang gevlekte Biggenkruid
Camiel
Pimpernel(paars)
De Echte Koekoeksbloem
Adderwortel(Bestiaria bijstort)
Margrietjes
Hondsdraf
Zuurbes (Berberis vulgaris)
Beekpunge (Veronica beccabunga)
Kraailook
Daslook
Look zonder Look
Witte Fluitenkruid
Penningkruid ( Lysimachia nummularia)
Schijnaarbei
Smeerwortel
Kleefkruid
Zegge ( carex nigra)
Witte veldbies
Gele lis
Bezembren
Witte sterbloem
Lievevrouwebedstro (Galium odoratum);
Kornoelje
Heermoes
Ratelaar
Moeraswolfsmelk( Eurphorbra palustris giftig)
Hondsroos
Roze en paarse Hyacint
Kamperfoelie
Heksenkruid
akelei (Aquilegia vulgaris)
Dotterbloemen(Caltha palustris)
Heelkruid (Sanicula europaea).
gele Monnikskap (Aconitum vulparia)
Akazia
Koningvaren

Einde excursie:
Omstreeks 13:00 uur eindigde de excursie weer bij het startpunt aan de Fietstunnel onder de A9 tussen Stadshart (buitenplein) en Lindelaan (burgemeester Rijnderslaan) aan de kant van het Meanderpark